Het regent hier mango's

Deze keer heb ik een gastschrijver voor dit blog. Mijn vrouw Jacq houdt me drie weken gezelschap. Hieronder haar indrukken van haar eerste week.

Zondag lopen we eerst naar zee, dat is 200 meter de straat uitlopen. Dat klinkt heel goed, maar je weet toch niet wat je ziet. Je zou denken zandstrand en de zee, maar de omgeving doet er blijkbaar wel veel toe. Eerst langs een bouwval zonder ramen waar zo te zien wel mensen in wonen. Ongelofelijke troep en daartussen ook blote kinderen die met water sjouwen. Even verderop onder een afzetting doorkruipen en je staat op het strand. Loopt schuin af met enorme hoge golven. Je zou er echt niet zomaar in durven. Onder bladerafdakjes hangen wat mensen. Op de muren staat gekalkt: do'nt pupu here.
Daarna door de stad gereden, ik kijk mijn ogen uit. Veel mensen zijn mooi gekleed vanwege de zondag. Maar veel halve containers als een soort winkeltje? Of wonen ze daar ook? Toen naar een strand buiten de stad met terrasje en zelfs een paar ligbanken. Heerlijk lang gezeten en geluncht. Er komt een bruidspaar met groot gevolg voor een fotosessie. Iemand heeft een aapje in een rokje met een luier als huisdier. Later in de middag wordt het veel drukker, hele gezinnen gaan de zee in. Wij ook. De zee is iets rustiger, maar het blijft de Atlantische Oceaan dus hoge golven.

Ik wil me gaan omkleden in de prima wc met douche. Het meisje dat voor me is zegt dat ik wel samen met haar me kan omkleden, ook gezellig. Maar zij houdt wel haar prachtige ondergoed aan onder haar zwemkleding. Wat hebben de vrouwen hier toch enorme mooie ronde billen, om jaloers op te zijn.

Mangobomen en bouwvallen

Zijn er woorden voldoende om de temperatuur en klamheid te beschrijven? De donkerte waar je binnenstapt op het moment dat je onder een dak op het terras van Sajj gaat zitten om te lunchen? Wat je het eerst ziet is de enorme mangoboom bij de entree van de ommuurde binnenplaats. En daarna valt je oog op de dikke boomstammen die om het terras heen staan.  De onderste twee meter is geheel bewerkt tot een groot reliëf. Als je ogen de boom omhoog verder vervolgen zie je dat de bomen door het dak verdwijnen. Maar zij overleven het houtsnijwerk in hun stam: schildpadden, giraffen en in de boom bij de keuken is in de stam is een kok gesneden.

En dan zie je op de binnenplaats van de entree op een verhoging een bewakingshutje. Waar continu iemand aanwezig is. Een van hen is langdurig bezig zich mooi strak, aan te kleden, Net zolang tot alles perfect zit. En dan verlaat hij de boomhut. En loopt het restaurant in.

Vanaf restaurant Sajj loop ik over de 18^de straat naar zee. Stoffige weg, lijkt door te lopen tot zee. Maar nee, de weg houdt op naast een braakliggend stuk met restanten beton, waar kinderen in een schooluniform spelen. Daarachter een steegje, met bouwvallen en de school van de kinderen. Een aantal kinderen loopt met brokken puin op een schaal op het hoofd het paadje af langs de school. Ik ben benieuwd waar de stukken puin heengaan en voor gebruikt worden.

Tubman Boulevard

Ik zie vanuit onze kamer de grote Tubman Boulevard. De hele tijd hoor je getoeter, naast het enorme lawaai van de grote generatoren van de drie gebouwen hier, die continu een stroom van verbrandingsrook uitstoten.  Maar de dubbele ramen dempen het geluid goed genoeg. De Tubman Boulevard is druk bevolkt met taxi’s, dat is hie het openbaar vervoer: bij elkaar in een taxi stappen. Langs de kant van de weg staan en wijzen met je vinger omlaag. En dan maar wachten tot er een stopt die nog een plekje heeft.

De meeste mensen die langs de stoffige rand van de weg lopen, zien er schoon en fris uit. De schoolkinderen helemaal picobello in hun kraakheldere uniformen. 

 Op een hoek wordt een nieuw gebouw opgetrokken. De imposante pilaren staan er al. Ze zijn nu op de vierde verdieping. Ik zie ze een steen in een zak omhoog hijsen. De verdiepingen worden gestut met vele stokken, die stokken zijn niet recht, maar gewoon takken op maat afgezaagd. Ziet er erg mooi uit, mooier dan bij ons. Het voelt een beetje gênant om er zo lang naar te staan kijken, dat is toch bij veel dingen het geval. Voor mij vreemd, voor hen gewoon.

Ik loop de 12^de Straat in. Achter tafeltjes, onder parasollen, zitten mensen in het zand met laptops, printers, kopieer- en typemachines. Hier kan je een brief laten typen, iets laten mailen of kopiëren. Ben benieuwd hoe dat gaat als het overdag hard regent.

Alle religies zijn welkom

Na een paar kruispunten kom ik bij een school, overal meisjes en jongens in roze overhemden en donkere broeken of rokken. Ik raak met de enthousiaste sportleraar aan de praat. Er zitten ca. 600 kinderen op deze school, van 6 t/m 20 jaar. Alle vakken tot het eind. Les van 8 tot 13.00 uur. Sommigen komen van ver. Het is een privé school, dus de ouders moeten schoolgeld betalen. De hoogte verschilt per school. Minimaal 42 kinderen in een klas, zonder ramen, tafeltje met eraan vast een blad, kris kras door elkaar. Alle religies zijn welkom. De kerk financiert deels de school, maar speelt verder geen grote rol. Even later ontmoet ik de directeur en mag in wat klassen kijken. Het is pauze, maar de ca 17-jarigen zitten gezellig te kletsen in het lokaal. Ik krijg allerlei schriften en proefwerken te zien. Zo te zien van een behoorlijk niveau: natuurkunde en economie – ik zou het niet zomaar kunnen maken. Ze schrijven beter Engels dan ik ze kan verstaan. Hun accent is sterk Liberiaans Engels. Voor het vak ‘kunst’ hebben ze de Mona Lisa getekend. Ze zijn vrolijk en lacherig

De sportleraar laat me het voetbalveld van zand zien. Op zaterdag traint hij 60 jongens en meisjes, van 8 tot 11 uur. ‘Welcome any time’, dat geldt voor de school en het voetbal.

Africa Night

Op naar de Africa Night in Sajj. Heftige Afrikaanse drummers, zangers en dansers, mannen en vrouwen, verbazingwekkend lenig met een enorm stuwend optreden dat wel anderhalf uur duurde. Een mix van breakdance en de yoga en dan weer harde drums. Fantastisch. Tegelijkertijd regent het keihard, met donder en bliksem. Er vallen harde klappen op het dak: het blijken de mango’s, die door de harde wind uit hun boom worden bevrijd.

4 mei

Ik loop vrijdag 4 mei langs het strand waar we de eerste dag zijn wezen kijken. Ongeveer een kilometer gelopen naar het strandterras Golden Beach. Langs afvalhopen, een akelige rafelrand van de stad, maar ik kijk naar de zee die onophoudelijk met flinke golven komt aanrollen. Vlakbij het water loopt het schuin af, lastig lopen.

Op het strand raak ik al lopend aan de praat met Dyrus. 21 jaar, gestopt met school in de 10^de klas – hij moet er nog twee. Dat kunnen zijn ouders niet meer betalen: 21.000 Liberiaanse dollars, oftewel 300 Amerikaanse, voor de particuliere school. Nu doet hij niets de hele dag. Maar volgend schooljaar gaat hij naar de openbare school om het af te maken. Eerder vandaag ontmoet ik een verkoper van schilderijen en houtsnijwerk. Nee, dat maakte hij niet zelf. Hij is in de dertig schat ik. Zo verdient hij en maakte ondertussen zijn highschool af. Dat is een lang verhaal zegt hij, waarom hij nog niet claris met school. Dat had ik al eerder gelezen, daar zit de burgeroorlog tussen: 4 mei bij ons, nu 67 jaar geleden, bij hen slechts 9 jaar geleden.