maandag 8 januari 2018

Waarom Weah won (en Boakai verloor)

De verkiezingen in Liberia zitten er op. The season, zoals Liberianen de weken rond kerst en nieuwjaar noemen, is voorbij. De scholen zijn weer begonnen.  Maar dat betekent niet dat het leven weer zijn oude gang gaat. Op de vele radiozenders is men voorlopig nog niet uitgepraat over de politieke aardverschuiving die heeft plaats gevonden. Criticasters van Weah die voor hun baantje vrezen, schuiven langzaam maar zeker zijn kant op. Maar onder hen zijn ook mensen die de wijk nemen naar de Verenigde Staten, zoals  Henry Costa, die een veelbeluisterde phone-in talkshow op een radiozender heeft. Zelden heb ik zoveel hatespeech en een niet aflatende stroom van modderige verdachtmakingen aan het adres van George Weah gehoord. Dag in, dag uit. Op 25 oktober werd hij door opgewonden supporters van Weah te grazen genomen. Costa zegt voor zijn leven te vrezen. Vanuit de VS zet hij radiowerk voort.

Een GSA-regeringsauto
Gevorderde dienstauto’s

Op enkele verkeersaders in Monrovia zijn politie en ambtenaren van de General Service Agency actief om regeringsauto’s in beslag te nemen. Gevreesd wordt dat vele ambtenaren voor hun toekomst vrezen en er met een dienstauto vandoor gaan, om deze even over de grens met Guinea te verpatsen. Iets wat op grote schaal in januari 2006 is gebeurd toen Ellen Johnson Sirleaf aan de macht kwam.
Maar er zijn ook enkele meer geruststellende gebeurtenissen te melden. Het Joint Presidential Transition Team dat de overdracht van president Ellen Johnson-Sirleaf naar president-elect George Weah moet organiseren, is inmiddels aan de slag. Het is voor het eerst in Liberia dat een dergelijk team in het leven is geroepen. Het team wordt mede door NDI ondersteund. Het bestaat uit vijftien mensen van de inkomende en vijftien mensen van de uitgaande president, inclusief beide presidenten. Jewel Howard-Taylor, vicepresident van Weah, is ook van de partij. Aan de andere kant ontbreekt vicepresident Joe Boakai, de verliezer van de presidentsverkiezingen. Het bejaarde duo Ellen en Joe is voorgoed gebrouilleerd, omdat zij stelselmatig geweigerd heeft zijn kandidatuur te ondersteunen.

Het transition team, v.l.n.r. Jewel Howard Taylor, George Weah en Ellen
Johnson Sirleaf (foto: FrontPage Africa)
Een 12 jaar stilstaande raceauto

De verkiezingen worden uiteraard geëvalueerd in de media. Een goede analyse staat in The Bush Chicken, een online magazine. Het artikel analyseert vooral waarom Boakai verloor. Het begin vind ik nogal discutabel, aangezien als vertrekpunt wordt genomen dat Boakai vooraf de beste papieren zou hebben: While many acknowledged that George Weah’s Coalition for Democratic Change would give Boakai a good challenge, the vice president was presumed to be the next president, especially since the opposition largely failed to unify against Boakai’s bid for the presidency. So, what happened? How did someone so heavily favored to win the election lose it all?
Maar verder geeft het artikel wel goed weer welke fouten er in de campagne door Boakai en zijn Unity Party  werden gemaakt. Veel geciteerd, en belachelijk gemaakt, was de reactie van Boakai in een debat op de vraag waarom hij niets bereikt had tijdens zijn 12 jaar vicepresidentschap. Zijn antwoord was dat hij als een raceauto was die 12 jaar geparkeerd stond, maar eenmaal president zou hij gas geven. Waarop zijn tegenstanders de metafoor afbrandde, zoals ANC-kandidaat Cummings: ‘From what I know about race cars, if you park a race car in the garage for 12 years and it doesn’t move, it becomes obsolete. Its parts get old, rusty, and no longer work. After 12 years, the car itself would have become outdated, unable to compete with newer models on the road.


Waarom Weah won

In de FrontPage Africa wordt wel ingegaan waarom Weah won, naast het feit dat Boakai het zo slecht deed. De immens populaire Weah was de belichaming van hoop op verandering die vele kiezers koesterde. ‘In Weah, who is dubbed by many as an unorthodox politician, Liberians opted for a leader outside the old order. The love for him seems unconditionally unflinching. His supporters would argue that he’s the politician they love - the one that would offer the change Liberia so desire.
Despite being senator for Montserrado County since 2014, they still saw him as an outsider of government with the pedigree to ignite a new political dispensation.’

Geëvalueerd wordt er ook door de nationale kiesraad en de internationale waarnemersmissies, zoals NDI. De essentie van deze missies is immers om op grond van hun waarnemingen met aanbevelingen te komen om de volgende keer het verkiezingsproces (nog) beter te laten verlopen.

Na de 2de ronde van 26 december heeft NDI een voorlopig ‘statement’ uitgebracht. Dat zal over enkele weken worden gevolgd door een definitief document, op grond van de eindrapporten van de Long Term Observers en de Long Term Analysts, die wij deze week afronden. In een (voorlopig?) laatste aflevering van dit blog zal ik daar later op terug komen.