Liberia ontdekt het internet

Of het nu om corruptie, gemiddeld inkomen, onderwijsniveau of voetbal gaat: steevast verkeert Liberia in de onderste regionen van de global village rankings. Zo ook wat het aantal internetgebruikers betreft. Deze ranglijst wordt aangevoerd, zoals zo vele andere, door landen uit Noord-West Europa: IJsland (96%), Noorwegen (95%), Zweden (94%), Denemarken en Nederland (ieder 93%).

Liberia staat op de 193^ste plaats met een dekking van 3,8%.

En toch zit er verandering in de lucht. Er worden fiber-kabels aangelegd, telecom bedrijven doen steeds aantrekkelijkere internet aanbiedingen en het aantal mensen dat niet alleen een e-mailadres heeft, maar ook gebruikt neemt toe.

Internet als informatiebron wordt langzaam maar zeker ontdekt. En dat is winst in een land  waar geen serieuze kranten verschijnen,  gedrukte, buitenlandse media onbekend zijn en TV-nieuwskanalen in een kabelpakket zitten waar je minstens 50 dollar per maand voor moet betalen, wat ruim boven het gemiddelde maandinkomen ligt.

Contraspionage

En zo kon het gebeuren dat representative Chambers op het spoor kwam van de rapporten die het Amerikaanse regeringsagentschap Foreign Agents Registration Act (FARA) elk half jaar uitbrengt aan het Amerikaanse congres – en op haar website zet. In deze rapporten wordt geïnventariseerd wat voor klussen Amerikaanse bedrijven in opdracht van buitenlandse regeringen hebben gedaan en hoeveel daarvoor betaald is. Het zijn veelal lobby- en public relation activiteiten. De FARA is een onderdeel van de Counterespionage Section (CES) van de National Security Division (NSD). Klinkt allemaal heel spannend, maar die rapporten, waarin per land verslag worden gedaan, bevatten een droge opsomming van de feiten.

Neem bijvoorbeeld het laatst gepubliceerde rapport (2^de helft 2012), waar drie klussen voor de Nederlandse overheid staan, zoals:

AB&C Philadelphia, LLC #6043 125 South 9th Street Suite 801 Philadelphia, PA 19107 Netherlands Foreign Investment Agency Nature of Services: Promotion of Investment The registrant conducted promotion of investment services on behalf of the foreign principal. $353,962.92 for the six month period ending November 30, 2012

Digitaal grasduinen

Terug naar Liberia. Kamerlid Chambers kreeg lucht van de website, bekeek de Liberia-secties van de rapporten, sloeg aan het cijferen en kwam tot de conclusie dat de regering van president Sirleaf de laatste jaren ruim 200 miljoen dollars aan fee had uitbetaald aan Amerikaanse lobby bedrijven. En dat in een land waar de jaarlijkse staatsbegroting 600 miljoen dollar bedraagt. Chambers bracht het ter sprake in het parlement, vroeg zich af of dit straatarme land dat geld niet beter kon gebruiken en kreeg zijn collega’s zo ver om een speciale onderzoekscommissie in te stellen. Veel tamtam in de pers, zodat de president twee weken later zich haastte te verklaren dat Chambers onzin had verkocht. Volgens haar was er tussen 2007 en 2013 $368.209 betaald aan alleen KRL International voor bewezen lobbydiensten.

Dat hoge bedrag van Chambers was het resultaat van slecht lezen. In de rapporten wordt elk half jaar het LISCR genoemd, de Liberian Corporate Registry. Deze private onderneming int voor de Liberiaanse overheid belastingen en commissies van schepen die onder Liberiaanse vlag varen. Zoals bekend heeft Liberia een van de grootste zeevloten ter wereld, vanwege de aantrekkelijke tarieven, soepele regelgeving en het wegkijken waar het gaat om de arbeidsomstandigheden en lonen van de bemanningen. Uiteraard rekent de LISCR ook een fee voor haar inspanningen. Dat wordt slechts een keer in de rapporten genoemd: in 2011 ving de LISCR in een half jaar tijd ruim $41 miljoen, waarvan het ruim $4 miljoen zelf mocht houden. Omdat in de rapportages deze activiteiten vaak van het predicaat ‘Lobbying’ worden voorzien, trok Chambers wat overhaast de verkeerde conclusie.

Maar ook de president sprak niet de waarheid. In haar brief aan het parlement schreef ze, zoals hierboven vermeld, dat er tussen 2007 en 2013 $368.209 was betaald aan één bedrijf, KRL International. Maar iedereen die de moeite neemt om een half uur digitaal door de FARA-rapporten te grasduinen zal ontdekken dat er in die periode ruim $1,6 miljoen aan vijf verschillende Amerikaanse lobby-bedrijven is betaald.

En dan gaat het alleen nog maar om Amerikaanse rapporten over Amerikaanse bedrijven. Dat er wellicht door bedrijven uit andere landen goedbetaalde lobbydiensten zijn verricht, is nog niet aan de orde gesteld. Voor veel Liberianen is er slechts één buitenland: de VS. Maar dat wereldbeeld zal kantelen door de informatiemaatschappij die ook hier terrein wint.