En aan de andere kant moeten het parlement, cq de
individuele ‘lawmakers’, begrijpen
dat ze baat hebben bij een goede band met CSO’s. Ze kunnen gebruik maken van
hun expertise, hun mobilisatiekracht en hun kennis van de realiteit ‘on the ground’. En bovenal moeten ze
begrijpen dat een vitale democratie niet zonder een actieve inbreng van de
bevolking kan bestaan. Dat een parlement, opgesloten in een vierkante kilometer
en alleen met zich zelf bezig, van de samenleving vervreemdt.
Dáár gaat het over. En dus bestaat ons nieuwe programma uit
een groot aantal activiteiten om CSO’s beter hun werk te laten doen en mét
parlementariërs nieuwe werkwijzen te ontwikkelen waarin CSO’s een rol kunnen
spelen.
De workshop aan het werk |
Een rappende Q&A
Afgelopen woensdag was de officiële ondertekening van het
contract tussen Sida (Swedish International Development Agency, dat de
ontwikkelingshulp ‘doet’ voor de Zweedse regering) en NDI. Het was de start van
een driedaagse workshop, de eerste
activiteit in ons programma. Onze country
director en een vertegenwoordigster van de Zweedse Ambassade hielden een
speech over het belang van een actieve civil
society en tekenden voor drie jaar onder het toeziend oog van vijftig
deelnemers aan de workshop. We hadden ook de deputy speaker van het Huis van Afgevaardigden uitgenodigd, Hans Barchue. Een speciale man. Als hij
begint te praten kun je zijn eentonige zinnen nauwelijks verstaan en dreigen je
gedachten al snel naar aangenamere oorden te zweven. Maar dan, na een minuut of
twee, slaat bij hem de vlam in de pan. Hij loopt tussen de deelnemers rond en
in een soort rap van vraag en
antwoord weet hij ineens alle goede snaren te raken. De twee zorgvuldig
voorbereide en van papier gelezen speeches van beide anderen verbleken daarbij
razendsnel.
‘Train the trainers’
Na de koffie en gebak kon de workshop van start gaan. De
deelnemers waren vertegenwoordigers van CSO’s uit het hele land. Natuurlijk is
vijftig maar een beperkt aantal als je weet dat er onlangs ruim 1400 CSO’s zijn
geturfd. Maar ons programma heeft ook een duidelijk ‘train the trainers’ component. De twaalf sessies waar de driedaagse
workshop uit bestond, waren zo opgezet, dat de aanwezigen in staat zijn om een
aantal van die sessies, al naar gelang hun behoefte, te houden in eigen stad of
dorp. Het materiaal dat wij gebruiken is voor hen beschikbaar, evenals onze adviezen
en ondersteuning.
Presentatie van een deelsessie |
We hadden een afwisselend programma in elkaar gesleuteld met
leerzame en leuke video’s, deel sessies, een quiz, een bezoek aan het
parlementsgebouw, een interview met twee voormalige parlementariërs/CSO-activisten
en presentaties van en door twee goed functionerende CSO’s over hun werkwijze
en activiteiten. Met de sessies beoogden
we de basiskennis van de deelnemers over het functioneren van het parlement te
vergroten én hen te laten ontdekken hoe zij als activisten een relatie kunnen
opbouwen met parlementariërs, hen kunnen adviseren en aansporen, hen kunnen
bewerken en controleren.
You Tube
Zelf nam ik twee sessies voor mijn rekening. Eén over de
drie rollen van het parlement en een ander over de ‘ten do’s and don’ts’ voor CSO’s. In deze sessies, en ook in drie
andere hadden we video’s van You Tube
geplukt, een voor Liberianen tamelijk onbekende werkwijze die zeer goed bleek
te werken. Zoals een video van een discussie op de Nigeriaanse TV over het nut van CSO’s, een goed te volgen webdiscussie tussen professoren en een student over de controle rol van het parlement, en een interview van Al Jazeera met de Liberiaansepresident Ellen Jonhnson Sirleaf over ‘water and sanitation’.
Toen ik deze video’s plande had ik dat nog niet eens in de
gaten, maar de gemiddelde Liberiaan, en ook de deelnemers, zien bijna nooit hun
president spreken, of een discussieprogramma. De meesten hebben geen TV (laat
staan internet), en áls ze TV hebben wordt die gevuld door een Zuid-Afrikaanse provider die heel veel films, sport en internationaal nieuws (BBC, CNN, Al
Jazeera, Sky) uitzendt, maar nul komma nul Liberiaanse programma’s. (Via de
antenne is wel de Liberiaanse Staats-TV te ontvangen, maar ik heb nog noooit
iemand ontmoet die daar naar kijkt.)
Voor de ‘do’s and don’ts’
had ik grappige, korte video’s uitgekozen, zoals tien manieren om een leugenaar te ontmaskeren (Be Honest!) en een hilarische, onbegrijpelijke introductie door een ICT-expert van een of ander
apparaat (Don’t use jargon!).
Onovertroffen
Ik heb in mijn leven al heel wat ‘workshops’ mogen
organiseren en leiden, maar deze driedaagse workshop was onovertroffen wat de
motivatie en leergierigheid van de deelnemers betreft. Elke sessie moest met
licht verbaal geweld gestopt worden, want de vragen en opmerkingen bleven komen. Ook om half zes aan het eind van de dag. En
stipt om 9 uur ‘s morgens konden we beginnen. Een unieke ervaring.
Na afloop kregen de deelnemers in een map alle gebruikte
powerpoint-presentaties en achtergrond documentatie mee. En –tot grote
hilariteit- een groepsfoto voor het parlementsgebouw. Sommigen vroegen om de video’s als
scholingsmateriaal en velen verzekerden ons workshops in hun eigen omgeving te
organiseren. Ik hoop dat deze eerste klap een daalder waard is.