Op 7 december heeft de Supreme Court (= Hoge Raad) van
Liberia uitspraak gedaan over de zaak die de Liberty Party heeft aangespannen
tegen de National Elections Commission (= Kiesraad) van Liberia naar aanleiding
van de parlements- en presidentsverkiezingen van 10 oktober jl. (zie mijn
voorgaande berichten).
Volgens de Liberty Party, gesteund door drie andere
verliezende partijen, was er op die verkiezingsdag sprake van grootschalige,
georganiseerde fraude waarvoor de Kiesraad verantwoordelijk wordt gesteld. De
partij eiste het opstappen van de leden van de Kiesraad en een rerun van de verkiezingen. De
verschillende fases die zo’n bezwaarprocedure moet doorlopen, leidden tot een
uitstel van de 2de ronde die aanvankelijk op 7 november zou plaatsvinden. Die
2de ronde is nodig omdat geen der presidentskandidaten een meerderheid had van
50%+1. De 2de ronde zal gaan tussen George Weah van de oppositionele Coalition for Democratic Change (CDC) scoorde
38,4% en de kandidaat van de regerende Unity
Party (UP), de huidige vicepresident Joe Boakai 28,8%.
 |
| De leden van de Hoge Raad |
Eis van Liberty Party
verworpen
De uitspraak
van de Hoge Raad (3 mannen en 2 vrouwen) telt maar liefst 133 bladzijden. Kern
van de uitspraak is dat de eis van de Liberty Party is verworpen. Er zullen geen
nieuwe verkiezingen plaats vinden; de 2de ronde kan gehouden worden. Echter, de
Hoge Raad zegt niet wanneer die 2de ronde gehouden moet worden. Dat schuift ze
op het bordje van de Kiesraad. En ze schuift meer op dat bordje.
Zo moet de Kiesraad zorgen voor een goede versie van de
definitieve kiezerslijst. Aangezien Liberia geen bevolkingsadministratie kent,
moeten kiezers zich een half jaar van te voeren registreren om aan verkiezingen
deel te kunnen nemen. Deze kiezerslijst bevat ruim 2 miljoen namen. Het hoeft
geen betoog dat in een onderontwikkeld land als Liberia, waar veel mensen
analfabeet zijn, zo’n kiezerslijst veel gebreken vertoond. Namen worden bij de
registratie verkeerd gespeld, en als de analfabete kiezer een half jaar later
zijn of haar stem wil uitbrengen, weet niemand de geregistreerde naam te
vinden. Soms werkte de camera niet, en ontbreekt de foto op de kiezerslijst. Bij
de registratie krijgt de kiezer een stemkaart, met foto en het stembureaunummer,
maar dat stembureau blijkt op de dag van de verkiezingen de naam niet op
kiezerslijst te hebben. Veel Liberianen hebben vergelijkbare of bijna identieke
namen. En er zijn mensen die zich twee -of meer keer- op verschillende plekken laten
registreren. Dat kan zijn omdat ze meerdere keren willen stemmen, wat bemoeilijkt
wordt doordat elke kiezer inkt op een vinger krijgt na te hebben gestemd. Maar
die inkt is te verwijderen. Aannemelijker is dat ze zich meerdere keren laten
registeren om kiezerskaarten te verkopen aan mensen die zich hebben vergeten te
registreren. Zo’n kaart levert 25 dollar op, een vorstelijk bedrag in een land waar
het gemiddelde maandinkomen op 75 dollar wordt geschat.
Kiezerslijst
opschonen
De Kiesraad moet de kiezerslijst opschonen, dat wil zeggen:
alle dubieuze dubbele namen verwijderen, wat overigens makkelijker gezegd dan
gedaan is. Verder is het niet langer toegestaan dat iemand die wél een
kiezerskaart heeft, maar niet op de lijst staat, tóch mag stemmen. Dat is
inderdaad een juiste beslissing van de Hoge Raad, want het besluit van de
Kiesraad voor de verkiezingen van 10 oktober om dit wél toe te staan, heeft terecht
veel kritiek ontmoet.
Een andere aanwijzing die de Hoge Raad heeft gegeven is dat lokale
waarnemers alleen mogen stemmen in het stembureau waar ze geregistreerd staan
en niet in het stembureau waar ze zitten waar te nemen. Dit behoeft enige
toelichting. Anders dan in Nederland is elk stembureau in Liberia bevolkt met waarnemers
van deelnemende politieke partijen. Er zitten vaak wel 10 tot 15 waarnemers in
zo’n stembureau. Als zo’n waarnemer zich twee keer heeft geregistreerd, waar
hij of zij woont en waar hij of zij waarneemt, kan er in theorie twee keer
worden gestemd. Dor de waarnemer zelf, of een keer door een niet geregistreerde
kiezer.
De uitspraak van de Hoge Raad leidde tot vreugdetaferelen (zie video) bij het hoofdkwartier van de CDC, waar veel mensen zich hadden
verzameld om naar de uitspraak, die via Facebook te volgen was, te luisteren. Zij
zijn ervan overtuigd dat hun kandidaat, George Weah, die tweede ronde zal
winnen. Ook bij de UP, die de Liberty Party steunde, was er tevredenheid, omdat
de opschoning van de kiezerslijst hun belangrijkste wens was.
De Hoge Raad gaf ook aan dat de 2de ronde binnen de kaders van
de grondwet moet worden gehouden, dat wil zeggen dat de grondwettelijke dag
waarop de nieuwe president wordt geïnstalleerd, de derde ‘working Monday’ van januari, gehaald moet worden. Op dit moment is
nog steeds niet duidelijk wanneer die 2de ronde plaats zal vinden. Het zal in
ieder geval in december moeten zijn…
Geen opmerkingen:
Een reactie posten