Opmerkelijk, niet zozeer
vanwege de inhoud, maar vanwege het protocol, was het begin. Zoals gebruikelijk
begroet hij alle aanwezigen door hun functies te noemen. Een rij van maar
liefst negentien titels (parlementariërs, rechters, stamhoofden enz.) passeert
de revue, waar hij zeker vijf minuten mee bezig is. Maar hij begint met Madam
Clar Marie Weah, First Lady of the Republic of Liberia. De enige naam die
valt. Zijn vrouw dus! Een dame zonder enige politieke of bestuurlijke betekenis,
die hij elke dag aan de keukentafel ziet.
Minstens zo opmerkelijk
was het slot. Deze keer wel vanwege de inhoud. Hij neemt namelijk zijn hoed van
president af en zet zijn CDC-pet op: die van leider van de Coalition for
Democratic Change. En speekt direct het volk – of eigenlijk zijn kiezers- toe:
I would now like to
break with tradition, and speak directly to the Liberian people. (…)
My fellow Liberians,
it has been just over twenty-four months since you voted me and the
Coalition for
Democratic Change into office. Before that resounding victory, we were all out
there together in the
political wilderness, struggling for social justice, and for improvement in our
economic conditions, improvement in our lives and livelihoods, and hoping for a
brighter future for ourselves and our children.
Hij houdt een
minuut of acht een post-verkiezingstoespraak. Hij biedt zijn
verontschuldigingen aan dat het allemaal anders loopt dan gedacht, hij toont
begrip voor het ongeduld en belooft dat het allemaal beter zal gaan. Daarna
maakt hij diepe kniebuigingen voor de internationale gemeenschap: during the
first trimester of my tenure, they have worked closely with my Administration,
and have been convinced of our sincerity and determination to provide a better
life for the Liberian people, and have accordingly responded in a positive
manner.
George Weah |
Toffe peer
Als argeloze
buitenstaander zou je zeggen: toffe peer. Hij houdt van zijn vrouw en gaat door
het stof vanwege de vele verkiezingsbeloften die niet zijn gerealiseerd. Beide
zie ik Rutte niet zo gauw doen. Maar zo simpel ligt het natuurlijk niet.
Liberia verkeert economisch, politiek, en sociaal in een diepe crisis. En Weah
weet tot nu toe daar geen enkel begin van een oplossing voor te vinden. Lange
tijd dacht ik, die man zelf deugt wel, maar hij is omringd door nogal wat slechteriken,
die corrupt zijn en in de Taylor-tijd al aan de verkeerde touwtjes trokken. Wat
altijd al werd gezegd lijkt uit te komen: een wereldvoetballer, maar van goed
bestuur geen kaas gegeten. Talloze geruchten doen de ronde over zelfverrijking
van zijn entourage, inclusief hemzelf. Het is lastig in dit zo geruchtenrijke
land de kern van waarheid te vinden.
Weah kreeg toen hij begin
2018 aantrad een land te besturen met diepe, niet gedichte sporen van een
dertien jaar durende burgeroorlog, met een ongekende ebolacrisis achter de
kiezen, met een economisch beleid van zijn voorganger, Ellen Johnson-Sirleaf,
die er in twaalf jaar niet in slaagde enige betekenisvolle verbetering aan te
brengen in het leven van de grote, arme massa. De corruptie is nog steeds
ongekend hoog -en onbestraft-, de staatskas is bijna leeg, en in 2019 zijn de
totale inkomsten van de staat opnieuw gedaald. Deze keer met $35 miljoen. De
totale inkomsten bedroegen $445 miljoen. Even in perspectief: de Nederlandse
staat heeft met 4x zoveel inwoners 5000x zoveel inkomsten. Over arm en
rijk gesproken.
(En toch is Liberia geen
arm land, zoals ik al vaak in dit blog heb gescheven. Het is rijk aan
grondstoffen (ijzer, hout, palmolie, rubber, cacao) maar de politieke elite
geeft die liever voor een appel en een ei weg met langdurige concessies aan
buitenlandse ondernemingen (snel geld cashen) in plaats van het geduldig een
economische structuur op te bouwen en Liberianen te scholen met behulp van
concessies die tijdelijk zijn en ontwikkeling garanderen.)
De verjaardag van Charles
Taylor werd gevierd
Politiek gezien gaat het ook
niet lekker, om het maar zachtjes uit te drukken. Een van de coalitiepartijen
is de National Patriotic Party (NPP) van ex-president/warlord Charles Taylor,
die in Engeland een straf van vijftig jaar uitzit. Zijn ex-vrouw Jewel
Howard-Taylor, die veelzeggend altijd zijn naam is blijven gebruiken, is
partijleider en vice-president. De laatste weken waren er toenemende geruchten
-en in een interview gaf ze dat ook toe- dat er aan haar stoelpoten was
gezaagd door mensen uit de entourage van Weah. Haar partij roert zich de
laatste weken stevig. Partijvoorzitter Cyril Allen, die dat al was ten tijde
van Taylor, hield op 28 januari een toespraak in het NPP-kantoor ter viering van de 72ste
verjaardag van Charles Taylor. Hij waarschuwde zijn coalitiegenoten Jewel
Howard-Taylor te respecteren en voegde daar, toch wat dreigend, zonder
bewijsmateriaal, aan toe dat de NPP ‘the most politically broad-based party in
the country’ is.
Jewel Howard-Taylor is weer 'taking control' (graphic: Frontpage Africa) |
Pro Poor Agenda
In zijn Annual Message
moest Weah natuurlijk wel aandacht besteden aan de Pro Poor Agenda for
Prosperity and Development (PADP). Dit is de vertaling van zijn belofte aan
de kiezers dat hij een president van de armen zal zijn. Het is een nauwelijks
verkrijgbaar boekwerkje, dat wel online
staat, waarin hij zijn plannen ontvouwt. Ik heb daar al eerder een blog
aan gewijd.
Opmerkelijk is dat hij
in zijn Annual Message uitsluitend over de aanleg van wegen rept. Dat is
weliswaar een van de onderwerpen in de PADP, naast gezondheidszorg, onderwijs, goed bestuur en het aanjagen van de economie. Maar daar besteedt hij nauwelijks aandacht
aan. De bestrijding van corruptie komt alleen met enkele plichtmatigheden aan
de orde.
Zonder enige onderbouwing
wordt aangenomen dat het asfalteren van de bestaande ‘hoofd’zandwegen het volk
welvaart zal brengen. Maar liefst twintig projecten worden benoemd, in het
binnenland, maar ook in de hoofdstad Monrovia. Uiteraard zijn wegen belangrijk
om mensen en goederen efficiënt te vervoeren. Maar dan moet er wel een
economische ontwikkeling komen, al is het maar een eerste begin, die een
productie genereert die de behoefte van het dorp overstijgt. Want dat is de
grote makke van Liberia: zowel de maakíndustrie (meubels bijvoorbeeld) als de landbouw produceren alleen op traditionele wijze op kleine schaal voor de
lokale behoefte. Er is ook nooit serieus onderzocht wat de twee goed
geasfalteerde wegen (Monrovia-Ganta en Monrovia-Buchanan), die er een jaar of
vijf liggen, nu aan economische spin-off
hebben opgeleverd. Hoewel, dat onderzoek is eigenlijk niet nodig, want het
antwoord is duidelijk: niets. Van die economische zones die door een of ander
adviesbureau waren voorgespiegeld, asfaltwegen omlijst door bedrijvigheid, is
niets terecht gekomen.
Maar die wegen zullen
niet allemaal gerealiseerd worden. Daar zijn namelijk tientallen miljoenen
dollars voor nodig die door internationale donors opgehoest moeten worden. Dat
dit niet automatisch zal gebeuren is ook Weah duidelijk. Deze week berichtte Frontpage Africa dat de consultancy KRL International voor een jaar in de armen is gesloten om voor het
realiseren van de PAPD (voorlopig dus asfalt) sponsors en investeerders te
vinden. Ditzelfde Amerikaanse bureau (missie: Boutique consulting with a global reach) adviseerde ook de vorige, door de CDC fel bekritiseerde,
president Johnson-Sirleaf bij haar geslaagde pogingen om internationale
schulden kwijtgescholden te krijgen. Ook hier gaan de kosten voor de baat uit.
Volgens FrontPage Afrika kosten de topconsultants van dit Amerikaanse bedrijf
zo’n zo’n $25.000 per maand.
Oppositie kritisch en
sterker in het parlement
De oppositiepartijen, die
ook een coalitie hebben gevormd (Collaborating Political Parties, CCP), waren
uiterst kritisch. Hun woordvoerder, Alexanders Cummings, bekritiseerde Weah
dat noch voor de korte noch voor de langere termijn zijn voorstellen enig
soelaas bieden om het land vooruit te helpen. Hij schetste een somber, maar
terecht beeld: ‘Our economy is in terrible shape. Prices on goods and
services, from rice to transportation are increasing daily. Unemployment,
particularly youth unemployment continues to increase. Teachers, nurses,
doctors and civil servants are not being paid on time. Liberians have to stand
in long queues at banks to withdraw Liberian Dollars like we are a bankrupt
country and now we are in longer queues to get petroleum products due to
shortage on our market. The crime rate, to include incidence of rape, armed
robbery, etc has increased’.
In deze coalitie zijn
drie partijen vertegenwoordigd: het Alternative National Congress (ANC), van
Cummings, de All Liberian Party (ALP), de Liberty Party (LP) en de Unity Party
(UP). Maar ook deze coalitie zal erg zijn best moeten doen om bij kiezers
vertrouwen te winnen. De UP was tussen 2006 en 2018 de slecht presterende regeringspartij
van president Johnson-Sirleaf. De ALP wordt geleid door Benoni Urey, ooit,
zoals zovelen, een bondgenoot van Charles Taylor. De LP heeft sinds kort een
nieuwe, vrouwelijke aanvoerder, senator Nyonblee Kargar-Lawrence. En de ANC wordt geleid door Cummings, de man die bij de presidentsverkiezingen, waar hij
7,2% scoorde, voor velen de meest verstandige indruk maakte.
Deze oppositiecoalitie
heeft in het Huis van Afgevaardigden 27 zetels, 6 meer dan de CDC (van de in
totaal 73). De agenda van Weah heeft dus bij lange na geen meerderheid in het
Huis. Datzelfde geldt in nog meerdere mate voor de Senaat, waar Weah met zijn
CDC 9 zetels heeft en de oppositiecoalitie 14 (van de 30). Nu is partijtrouw
niet diepgeworteld in Liberia. Parlementariërs stappen makkelijk over naar een
andere partij, en elke president in Liberia heeft er een handje van om met geld
stemmen te kopen. Of de coalitie dus eensgezind haar parlementaire macht zal
gebruiken om haar kritische woorden om te zetten in politieke daden is
afwachten
In oktober zijn 15 van de
Senaatzetels in handen van de kiezers. (Elk van de 15 provincies levert 2
senatoren, 1 zetel per provincie staat in oktober op het stembiljet.) De CDC
verloor vorig jaar in augustus bij de tussentijdse verkiezing haar Senaatszetel
in Montserrado, de provincie waar de hoofdstad Monrovia ligt, normaal gesproken een
CDC-bolwerk. Het worden moeilijke tijden voor de vijftien CDC-kandidaten.
Tenzij die 20 wegprojecten, die vrij keurig over het land zijn verdeeld, de
kiezers over de CDC-streep trekken.
Aan de wegen moet wel iets gebeuren... |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten