Woensdag jl. (18 maart) was zo’n dag waar Liberia en
Nederland op een speciale manier even bij elkaar komen. Althans voor mij. Op
die dag gingen in Nederland de stembussen open voor de Provinciale Staten
verkiezingen en –dat kan niemand ontgaan zijn- indirect ook voor de Eerste
Kamer. Als oud-lid van die Eerste Kamer (1999-2007) ben ik extra geïnteresseerd in die uitslag, zonder
daar overigens zelf aan te kunnen bijdragen, want als ‘buitenlandse’ Nederlander
kan ik alleen bij de Tweede Kamerverkiezingen stemmen. De uitslag viel (weer)
niet mee. Netto verloren de drie linkse partijen (want daar reken ik hardnekkig
naast GroenLinks en de SP ook nog steeds de PvdA toe) 7 zetels. Ook GroenLinks
verloor één zetel, wat tot tevredenheid stemde, zo begrijp ik. Dat heb ik
altijd zo vreemd gevonden: verliezen en toch te tevreden zijn. Natuurlijk,
ik ken de ‘als dit… dan dat’ redeneringen, het vergelijken met polls en de
voorgaande verkiezingen, maar al dat gegoochel met getallen en argumenten neemt
niet weg dat er gewoon verloren is. Ook Bram van Ojik kon dat helaas niet voorkomen.
 |
| Frank Köhler in zijn jonge PSP-jaren |
Een schrale troost
voor de gemiddelde GroenLinks-stemmer is dat de zetel die de SP won, wordt ingenomen door Frank Köhler. Ik ken
Frank al veertig jaar vanuit onze gezamenlijke politieke inzet, eerst in de PSP
en later in GroenLinks, en hem kennende zal hij zijn opvattingen ook in de SP gestand
kunnen doen. Beter dan in GroenLinks, anders zou hij niet zijn overgestapt. Voor
de gemiddelde GroenLinks kiezer maakt
dat denk ik weinig uit. Natuurlijk wel voor een groot deel van het GroenLinks kader dat nog steeds tegen het liberale
gedachtengoed van Femke Halsema aanleunt en types als Köhler (en Platvoet) liever
kwijt dan rijk is. Mij zijn ze al kwijt, letterlijk dan, want Liberia ligt ver
buiten het GroenLinkse aura.
Kiezersschavot
Maar afgelopen woensdag had ik toch met senatoren te maken.
In december zijn in Liberia 15 van de 30 Senaatszetels in de
verkiezingsgrabbelton gegooid. De termijn van een senator is hier 9 jaar lang en elke 4,5 jaar komen 15 zetels vacant. Dit
om te voorkomen dat in één keer de hele Senaat uit nieuwkomers bestaat. Dat is
een reële optie, want parlementariërs hebben in Liberia een bar slecht imago,
wat er toe leidt dat bij verkiezingen de meerderheid zijn of haar zetel kwijt
raakt. Die 9 jaar is natuurlijk veel te lang. Het leidt ertoe dat een senator 9 jaar verzekerd is van een torenhoog inkomen,
zich zelf een aureool van gezag en leiderschap toekent, en weinig moeite doet
om ‘de wijken’ in te gaan, wat hier vooral sloppenwijken zijn. Ook in december
was het weer een slagveld. Van de 15 senatoren die aftraden, deden er 13 weer
een gooi naar hun zetel. Slechts twee van hen werden herkozen.
 |
| Jewel Howard-Taylor |
Eén van hen is Jewel Howard-Taylor, de
ex-vrouw van ex-president Charles
Taylor, die in Engeland een straf van 50 jaar uitzit. Zij is een van de
weinige senatoren die haar werk goed doet, veel buiten het parlement is te
vinden, initiatieven neemt, en haar kiezers in de provincie Bong niet vergeet.
Dat Bong County een traditioneel Taylor-bolwerk is, heeft haar uiteraard ook enorm geholpen.
Dat geldt ook voor de andere senator die is herkozen: Prince Johnson, de man
die op de lijst van burgeroorlogsmisdadigers staat, het land niet uit kan, met
zijn eigen militie dood en verderf zaaide in de jaren ’90 en in 1990 betrokken
was bij de moord op president Samuel
Doe. Deze Prince staat niet te boek als een actieve parlementariër, maar
zijn populariteit in de afgelegen provincie
Nimba is blijkbaar nog steeds groot. De coalitie die in Nimba was gevormd om hem
tegen te houden, faalde jammerlijk.
De nieuw gekozen voorzitter van de Senaat (de vorige was ook
in december op het kiezersschavot gesneuveld) had NDI gevraagd om een
introductiedag te organiseren voor de nieuw gekozen senatoren. En deze vond
afgelopen woensdag in de commissiekamer van de Senaat plaats. Vandaar mijn
senaats-sentimenten. Van de 13 nieuwe gekozenen waren er zes aanwezig, wat voor
Liberia een puike opkomst is. En wat nog meer bijzonder: ze waren er van het
begin tot het eind. Maar het meest hoopgevende was dat ze interactief, kritisch
en leergierig waren. Een groot verschil met de gemiddelde legislator die ik hier heb leren kennen. Wij verzorgden presentaties
over het werk van een parlementariër, die ook in Liberia wordt geacht drie
rollen te vervullen: volksvertegenwoordiger, wetgever en controleur van de
regering. Daarnaast werden de diensten gepresenteerd die de senaat moeten
ondersteunen, zoals een persafdeling, een begrotingsbureau en de bibliotheek.
Stel je daar niet veel van voor: het zijn matig tot slecht functionerende
diensten, met slecht betaalde medewerkers, die nauwelijks kunnen leunen op toch
broodnodige voorzieningen zoals een archief, naslagwerken en internet. Wat dit
laatste betreft: de Senatoren waren stomverbaasd te horen dat er in 2013 een
complete internetinfrastructuur in het parlementsgebouw is aangelegd, op kosten
van de VS, maar dat de leiding van House
en Senate weigeren een internet
provider te betalen.
 |
| Lege zaal van de Liberiaanse Senaat |
Sociale noden
De zes Senatoren ontmoetten ook de drie burgergroepen waarmee NDI nauw samenwerkt. Wij trainen en ondersteunen hen in het verbeteren van hun aanpak, werkwijze en inhoudelijke onderbouwing om zo met meer succes voor hun zaak te kunnen lobbyen bij het parlement. Vrouwenrechten, water sanitair & hygiëne en goed bestuur t.a.v. de natuurlijke hulpbronnen zijn de drie terreinen waarop onze partners actief zijn. Ze vonden niet alleen een bereidwillig, maar ook een geïnteresseerd gehoor. Ze presenteerden hun activiteiten en daagden de Senatoren uit met hen mee te denken en parlementaire initiatieven te ontwikkelen om op deze drie terreinen, cruciaal voor de ontwikkeling van Liberia, vooruitgang te boeken. De Senatoren leken daartoe bereid. Agenda’s werden getrokken, telefoonnummers en e-mailadressen uitgewisseld. Ook NDI zal daarin een rol spelen. Naast het versterken van de civil society heeft ons programma nog een tweede doelstelling: het parlement stimuleren en ondersteunen zich open te stellen voor de buitenparlementaire ‘bewegingen’. Onder andere door het houden van openbare hoorzittingen waar belangengroepen hun zaak kunnen bepleiten en het organiseren van parlementaire onderzoekscommissies upcountry om parlementariërs de rauwe, alledaagse werkelijkheid onder ogen te brengen en samen met belangengroepen te zoeken naar oplossingen. Dat zal niet eenvoudig zijn, maar zoals één van de nieuw gekozen Senatoren zei: ‘ik ben gekozen om de sociale noden van mijn kiezers en van Liberia aan te pakken’. Ik hoop dat hij dat 9 jaar volhoudt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten